Yaz mevsimiyle birlikte artan güneş ışınları, cilt sağlığı için bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Gülbiye Güler, güneşin zararlı etkilerinden korunmanın önemini vurgularken, ciltte oluşabilecek lekeler ve yaşlanma belirtileri hakkında önemli bilgiler verdi. Güneşin yol açtığı sorunlar arasında kırışıklıklar, kahverengi lekeler ve güneş yanıkları öne çıkıyor.
Güneş Lekelerinin Oluşumu ve Çeşitleri
Uzm. Dr. Gülbiye Güler, yaz aylarında güneş ışınlarının yoğunluğu nedeniyle ciltte güneş lekeleri, çiller, lentigolar ve ben sayısında artışlar görülebileceğini belirtiyor. Güneş lekeleri özellikle yüz bölgesinde, alın, yanaklar, burun sırtı ve üst dudakta sıkça rastlanıyor. Ayrıca ellerin üzerinde, ön kollarda, çok güneşlenen kişilerde ise omuzlarda ve sırtta da güneş lekeleri gözlenebilir. Güneş lekelerinin yanı sıra, yaz aylarında benlerin sayısında artış ve renklerinde koyulaşma da meydana gelebiliyor.
Güneşe karşı korunmasız kalmak, cilt yaşlanmasının temel sebeplerinden biri olarak kabul ediliyor. Bu durum aynı zamanda güneş lekeleri gibi uzun vadeli cilt problemlerine de yol açabiliyor. Medicana Bursa Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Gülbiye Güler, cilt lekelerinin türleri hakkında şu bilgileri paylaştı:
- Çiller: Eğer lekeler çocukluk çağından itibaren mevcutsa, bunlar çil olarak adlandırılır. Kış aylarında daha az belirgin olsalar da, baharla birlikte renkleri koyulaşır. En sık yüz bölgesinde görülür ve genellikle sarışın veya kızıl saç yapısına sahip bireylerde daha yaygındır. Genetik özelliklere sahiptirler.
- Melazma: Bu tür lekeler, yetişkinlerde ve özellikle kadınlarda daha sık görülür. Tam olarak bilinemese de, yüzde; alın, yanaklar, üst dudak ve burun sırtında ortaya çıkar. Koyu tenli kişilerde, gebelikte, hormon ilacı kullananlarda, demir eksikliği anemisi olanlarda görülme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca kuvvetli ışık yayan lambaların olduğu ortamlarda çalışanlar veya bilgisayar başında uzun süre vakit geçirenlerde de görülebilir.
- Lentigo: Genellikle 40 yaş üzeri yetişkinlerde görülen güneş lekelerine lentigo denir. Çillerden daha büyük olup, birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar farklı boyutlarda olabilirler. Keskin sınırlı olmaları ve daha koyu kahve renkli olmaları belirgin özellikleridir. Halk arasında “yaşlılık lekesi” olarak da bilinirler. Bu lekeler her mevsim kalıcıdır, ancak yaz aylarında renkleri biraz daha koyulaşabilir. Lentigolar, açık tenli insanların el sırtlarında, ön kollarda, yüzde, omuzlarda ve sırtlarında daha sık görülür. Uzun süre araç kullananlarda güneş alan tarafta daha belirgin olabilirken, açık havada çalışan ve çok güneşlenen kişilerde yoğun olarak gözlenebilir.
Güneş Lekelerinin Tedavisi ve Korunma Yöntemleri
Uzm. Dr. Gülbiye Güler, güneş lekeleri dışında yaz aylarında benlerde sayıca artış ve renklerinde koyulaşma görülebileceğine dikkat çekerek, cilt kanserlerinin ana sebebinin UV ışınları olduğunu hatırlattı. Vücutta yeni oluşan, ani büyüyen veya düzensiz renkte benler fark edildiğinde mutlaka bir uzman hekime başvurulması gerektiğini vurguladı.
Lekelerin derinliğine ve türüne göre farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Tedavi için genellikle güneşin etkisinin azaldığı kış mevsimi tercih edilir. Yeni oluşan güneş lekeleri daha kolay ve hızlı tedavi edilebilirken, uzun süreli olan lekeler daha inatçı olabilir. Tedavide renk açıcı kremler, kimyasal ve enzimatik peelingler, PRP, mezoterapi, dermapen ve çeşitli lazer yöntemleri kullanılabilir.
Güneşten korunmanın çocukluk çağından itibaren başlaması gerektiğini belirten Gülbiye Güler, bazı önemli uyarılarda bulundu:
- Güneş ışınlarının en yoğun olduğu saatler olan 11.00 ile 16.00 arasında direkt güneşe maruz kalmaktan kaçınılmalıdır.
- Güneşe çıkarken geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü ve uzun kollu, açık renkli keten kıyafetler tercih edilmelidir.
- Açıkta kalan bölgelere cilt tipine uygun, UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan en az 50 faktörlü güneş kremleri uygulanmalıdır. Bu kremler, dışarı çıkmadan 20-30 dakika önce evde sürülmeli ve her 3-4 saatte bir yenilenmelidir.
Güneş lekeleri, tedavi edildikten sonra dahi yeterince dikkat edilmezse hızlı bir şekilde yeniden oluşabilir. Bu nedenle, korunma önlemlerine düzenli olarak devam etmek büyük önem taşır.
Siz cilt bakımı ve sağlığınızı korumak için yaz aylarında hangi önlemleri alıyorsunuz?
